kindermishandeling

Kindermishandeling – Maak jij het verschil?

Mishandeling, verwaarlozing en seksueel misbruik zijn voorbeelden van kindermishandeling. Maar denk ook aan kinderen die getuige zijn van gezinsgeweld. De praktijk leert dat in een gezin waar sprake is van kindermishandeling vaak meerdere vormen tegelijk voorkomen. De gevolgen van kindermishandeling zijn groot. Zo heeft een mishandeld kind, naast al het emotionele leed, bijvoorbeeld meer kans op een psychiatrische stoornis, depressie, angststoornissen, drugsgebruik en seksueel risicogedrag. Ook is er een verhoogd risico om later eigen kinderen te mishandelen 

Hoe herken je kindermishandeling?
Het herkennen van kindermishandeling is moeilijk. Kinderen die mishandeld worden durven er vaak niet over te praten. Ze schamen zich, zijn bang dat hun ouders boos worden of ze denken dat niemand ze zal geloven. Sommige kinderen denken ook dat ze niet thuis mogen blijven wonen als ontdekt wordt dat het thuis niet goed gaat.

Kindermishandeling gebeurt door ouders, stiefouders en andere volwassen familieleden. Maar er zijn ook gezinnen waar het bijvoorbeeld ‘normaal’ is dat broers elkaar slaan. Ook dit is huiselijk geweld.

Mogelijke signalen
Signalen variëren van concentratieproblemen tot overdreven vriendelijk gedrag en van zich niet willen omkleden voor de gymles tot slaapproblemen en geen vertrouwen in zichzelf. Bedenk wel dat signalen geen zekerheid geven. Een kind kan bijvoorbeeld ook veel blauwe plekken hebben omdat hij vaak stunts uithaalt met zijn skateboard. Of weinig praten omdat hij gewoon verlegen is.

Vermoeden van kindermishandeling?
Als u het gevoel heeft dat er iets aan de hand is, klopt dat vaak ook. U bent waarschijnlijk niet de enige die iets ziet, maar misschien wel de eerste die wat doet. Wat kunt u doen?
Kindernishandeling is een moeilijk en gevoelig onderwerp om bespreekbaar te maken, maar erover praten is wel belangrijk. Benoem wat u ziet of merkt, maar doe geen aannames. Heeft een kind vaak blauwe plekken, zeg dan bijvoorbeeld alleen ‘Mij valt op dat…’ Ziet u op tegen zo’n gesprek, dan kunt u advies vragen aan Veilig Thuis via 0800-2000.

Ook kunt u contact opnemen met Lariks en de situatie bespreken. De consulenten van Lariks werken volgens de Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. 

Aanpak kindermishandeling in Leusden
Bij kindermishandeling is er vaak sprake van een complex probleem waarbij goede samenwerking nodig is. Voor professionals is de Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld de leidraad voor het omgaan met vermoedens van kindermishandeling. De Meldcode is een stappenplan waarin staat hoe bijvoorbeeld een huisarts, kinderopvangmedewerker, leerkracht of hulpverlener moet omgaan met het signaleren en melden van (vermoedens van) huiselijk geweld en kindermishandeling.

Lees hieronder een interview met een consulent van Lariks over het herkennen van signalen en wat je kunt doen.

“Een veilige thuissituatie is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Achter een voordeur kan van alles spelen. Daarom is het belangrijk dat signalen worden opgepakt. Eén persoon die in actie komt, kan al genoeg zijn om het leven van slachtoffer én dader te veranderen.” 

Wat zijn mogelijke signalen?

“Het herkennen van signalen is lastig omdat ze heel divers zijn en niet altijd zichtbaar. Bovendien proberen slachtoffers, uit angst of schaamte, vaak te verbergen dat er iets speelt. Ook zijn er signalen waarbij je minder snel denkt aan een onveilige thuissituatie, maar als een kind vaak geen brood mee heeft naar school, of een slecht verzorgd gebit heeft kan dit een signaal van verwaarlozing zijn. Neem een ‘er is iets niet-pluisgevoel’ serieus.

Wat doe je met een vermoeden?

“Durf het bespreekbaar te maken. Je denkt misschien dat je vraag overkomt als een verwijt, maar dat is het niet. Je doet het uit belangstelling. Benoem wat je ziet of merkt zonder daar conclusies aan te verbinden. Bijvoorbeeld: ‘Ik heb gemerkt dat uw kind een aantal keer geen brood bij zich had. Ik ben benieuwd naar de reden hiervan?’ Belangrijk is dat je met elkaar in gesprek bent. Met een mogelijk slachtoffer, maar ook met een mogelijke dader. Uit liefde en onmacht verleggen mensen hun grenzen en zien ze bijvoorbeeld het opsluiten van hun echtgenoot als enige oplossing om boodschappen te kunnen doen. 

Ik werk al jaren als hulpverlener en heb geleerd dat weinig mensen opzettelijk hun kind, partner of ouder geweld aandoen. Het is bijna altijd uit onmacht. 

Wanneer wij als Lariks betrokken raken, is de onveilige situatie er vaak al langer. Dan is er hulpverlening nodig. Terwijl er landelijk en in de gemeente Leusden diverse mogelijkheden zijn om eerder hulp te bieden. Van opvoedondersteuning door een vrijwilliger van Home-Start tot steungroepen voor mantelzorgers. Wil je iemand die in de ellende zit aansporen er iets aan te doen en je kent deze mogelijkheden niet, neem dan contact op met Lariks of kijk op onze website. Ook professionals als leerkrachten, wijkverpleging of de huisarts kunnen je hierbij helpen. Bovendien is speciaal voor professionals de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling ontwikkeld. 

Alle consulenten van Lariks werken volgens het stappenplan van de Meldcode. Professionals zijn verplicht hiermee te werken.

Werken volgens de Meldcode

De Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is een stappenplan waarin is vastgelegd hoe bijvoorbeeld een huisarts, leerkracht of hulpverlener moet omgaan met signalen en met het melden van (vermoedens) van huiselijk geweld en kindermishandeling. Renate: “Wat wij zien is dat het doorlopen van de stappen van het Meldcode traject al voldoende kan zijn om de zorgen weg te nemen. Wij starten dagelijks dit stappenplan, en dat leidt lang niet altijd tot een melding. Belangrijk is te weten dat werken volgens de Meldcode meestal in overleg met het gezin gebeurt, tenzij dit de onveiligheid vergroot. Samen kijken we naar mogelijke oplossingen binnen en buiten hun eigen kunnen. Doel is de leefsituatie voor zowel slachtoffer als dader weer gezond en veilig te maken. De focus ligt op voorkomen en oplossen en vooral niet op veroordelen.

De invloed van corona

Ongevraagd breng je als gezin nu meer tijd met elkaar door. Wij merken dat meer contact heel goed kan uitpakken. Maar bij gezinnen waar het al onrustig was en waar conflicten waren, verergert de situatie. Daarbij zien we ook dat mensen nu, tijdens de tweede coronagolf, eerder contact met ons opnemen. Ze hebben tijdens de eerste golf ervaren wat het effect was en ondernemen nu actie voordat de problemen verder oplopen. Heel goed dat dit gebeurt, maar ook hier is mijn advies: maak het nog eerder bespreekbaar met mensen om je heen. Met vrienden, met de buurvrouw. Vraag of zij herkennen wat jij bij jou thuis ervaart. Helpt dit niet, neem dan contact op met je huisarts of met ons.”

Onderwerpen

Gezondheid en zorg

  • Beweging en sport
  • Blind of slechtziend
  • Chronisch ziek
  • Dementie
  • Doof of slechthorend
  • Eten en drinken
  • Geweld
  • Gewicht
  • Gezond blijven
  • Hulpmiddelen
  • Lichamelijk beperkt
  • Mantelzorg
  • Net uit het ziekenhuis

Huishouden

  • Beweging en sport
  • Blind of slechtziend
  • Chronisch ziek
  • Dementie
  • Doof of slechthorend
  • Eten en drinken
  • Geweld
  • Gewicht
  • Gezond blijven
  • Hulpmiddelen
  • Lichamelijk beperkt
  • Mantelzorg
  • Net uit het ziekenhuis

Opvoeding en gezin

  • Beweging en sport
  • Blind of slechtziend
  • Chronisch ziek
  • Dementie
  • Doof of slechthorend
  • Eten en drinken
  • Geweld
  • Gewicht
  • Gezond blijven
  • Hulpmiddelen
  • Lichamelijk beperkt
  • Mantelzorg
  • Net uit het ziekenhuis

Samen leven

  • Beweging en sport
  • Blind of slechtziend
  • Chronisch ziek
  • Dementie
  • Doof of slechthorend
  • Eten en drinken
  • Geweld
  • Gewicht
  • Gezond blijven
  • Hulpmiddelen
  • Lichamelijk beperkt
  • Mantelzorg
  • Net uit het ziekenhuis

Vervoer en mobiliteit

  • Beweging en sport
  • Blind of slechtziend
  • Chronisch ziek
  • Dementie
  • Doof of slechthorend
  • Eten en drinken
  • Geweld
  • Gewicht
  • Gezond blijven
  • Hulpmiddelen
  • Lichamelijk beperkt
  • Mantelzorg
  • Net uit het ziekenhuis

Werk

  • Beweging en sport
  • Blind of slechtziend
  • Chronisch ziek
  • Dementie
  • Doof of slechthorend
  • Eten en drinken
  • Geweld
  • Gewicht
  • Gezond blijven
  • Hulpmiddelen
  • Lichamelijk beperkt
  • Mantelzorg
  • Net uit het ziekenhuis

Wonen

  • Beweging en sport
  • Blind of slechtziend
  • Chronisch ziek
  • Dementie
  • Doof of slechthorend
  • Eten en drinken
  • Geweld
  • Gewicht
  • Gezond blijven
  • Hulpmiddelen
  • Lichamelijk beperkt
  • Mantelzorg
  • Net uit het ziekenhuis

Wetten en regelingen

  • Beweging en sport
  • Blind of slechtziend
  • Chronisch ziek
  • Dementie
  • Doof of slechthorend
  • Eten en drinken
  • Geweld
  • Gewicht
  • Gezond blijven
  • Hulpmiddelen
  • Lichamelijk beperkt
  • Mantelzorg
  • Net uit het ziekenhuis